Uitdrukkingen & gezegden

Zonder er bij stil te staan, gebruiken we in ons dagelijks taalgebruik veel uitdrukkingen en gezegdes. Beeldspraak en uitdrukkingen zijn vaak niet letterlijk te vertalen. Als je bijvoorbeeld de appel valt niet ver van de boom letterlijk zou vertalen, slaat dat helemaal nergens op in het Frans. Tel père, tel fils. (zo vader, zo zoon) zou een betere equivalent zijn. Veel uitdrukkingen zijn met elkaar te vergelijken, maar vaak zijn er kleine verschillen. Bijvoorbeeld:

  • Een kikker in je keel hebben → avoir un chat dans la gorge.
  • Fransen hebben dus geen kikker, maar een kat in de keel.
  • Al doende leert men → c’est en forgeant qu’on devient forgeron.
  • Fransen geven het voorbeeld van een smid. Alleen door te smeden, word je smid.
  • Iets door de vingers zien → fermer les yeux sur quelque chose.  
  • Fransen laat iets oogluikend toe door de ogen te sluiten ipv door de vingers te kijken.
  • De druppel die de emmer deed overlopen → la goutte d’eau qui a fait déborder le vase. 
  • Bij de Fransen loopt niet de emmer, maar de vaas over.
  • Een druppel op een gloeiende plaat → une goutte d’eau dans la mer.
  • Fransen spreken over een druppel water in de zee, i.p.v. op een gloeiende plaat.
  • De handdoek in de ringen gooien → jeter l’éponge.                                 Fransen gooien niet de handdoek, maar de spons.

Andersom werkt het ook, als je de Franse uitdrukking ‘tomber dans les pommes’ letterlijk zou vertalen naar ‘tussen de appels vallen’, zou dat erg raar zijn. Een Nederlander zou deze vertaling niet snappen. Hoezo val je tussen de appels? Was je appels aan het plukken? Als tolk moet je dus weten dat met deze uitdrukking, flauwvallen wordt bedoeld.  Zo zijn er talloze voorbeelden waarbij letterlijk vertalen niet goed zou zijn.

Taal is dynamisch, cultuur gebonden en intrigerend. Als tolk ben je bekend met gangbare uitdrukkingen en ken je die uit je hoofd, oftewel connaître par coeur (uit je hart leren).

Appeltje eitje dus, oftewel simple que bonjour!

HET LEVEN VAN EEN TOLK